Het is oké om je niet oké te voelen

Deze zin, uit een kort verhaal van Winnie de Poeh en Biggetje, trok onlangs mijn aandacht — en raakte me. Maar waarom eigenlijk?

Toen ik er rustig over nadacht, merkte ik dat het me herinnerde aan momenten waarop ik me groot hield, terwijl ik me juist verdrietig, bang of boos voelde. Momenten waarin ik mijn eigen gevoelens bagatelliseerde, maar deze soms ook door anderen werden gebagatelliseerd.

Het raakte me ook omdat ik deze zin zo weinig hoor in de wereld om me heen. Het lijkt soms alsof “je niet oké voelen” niet oké ís. Herken je dat? En waarom is dat zo?

Waarom is het zo lastig?

Vanuit mijn eigen ervaring – als mens én als coach – zie ik hoe diepgeworteld het patroon is om sterk te willen zijn en door te willen gaan. Hoewel er steeds meer aandacht komt voor gevoel en bewustzijn, ligt in onze westerse samenleving nog steeds de nadruk op denken, doen en resultaten boeken.

Gevoelens laten zich niet plannen of sturen en ze kunnen intens zijn. Ze vragen om vertraging en dat past niet zo goed in onze prestatiemaatschappij. We hebben dan ook vaak niet geleerd hoe we met gevoelens om kunnen gaan. Daardoor worden gevoelens vaak geassocieerd met ‘ineffectief’ of ‘lastig’.

Veel mensen kregen als kind expliciete of subtiele boodschappen dat bepaalde gevoelens ongewenst waren: “Niet huilen,” “Doe maar normaal,” “Kop op!” Hierdoor is ook al vroeg ingeprent dat emoties lastig zijn — voor jezelf én voor anderen. Als je dan ook nooit geleerd hebt hoe je je gevoelens kan herkennen, benoemen of delen, dan wordt het best ongrijpbaar vanbinnen. 

Waarom die ‘niet oké’ dagen er soms ineens zijn

Soms voel je je gewoon… niet fijn. Je wordt wakker met een zwaar gevoel in je borst of spanning in je buik. Je hebt weinig energie of ervaart stemmingswisselingen. En als iemand vraagt: “Wat is er dan?”, dan weet je het niet. Dat is precies het ongrijpbare wat ik net beschreef. Mogelijk spelen ineens onderdrukte gevoelens op die, op zulke dagen, om aandacht vragen.

Als je gevoelig bent, neem je vaak meer waar – geluiden, sfeer, emoties van anderen. Je zenuwstelsel is alerter dan gemiddeld. Dat is een eigenschap waar je in onze maatschappij, gericht op snelheid, druk en presteren, overweldigd door kan raken.

Ook je hormonen en cyclus spelen een rol. Rond je menstruatie, overgang of bij slecht slapen kun je emotioneler zijn of somber wakker worden. En dan is er nog de ‘onzichtbare rugzak’ die je soms meesjouwt: onverwerkte ervaringen, verwachtingen, verantwoordelijkheidsgevoel.

Deze invloeden stapelen zich soms op en ineens zeggen hoofd, lichaam en ziel als het ware samen: ‘Stop even. Je hebt rust nodig.’ En omdat we die signalen niet geleerd hebben te herkennen of respecteren, voelen we ons ‘raar’ of ‘zwak’.

Voor je het weet steekt de innerlijke criticus de kop op: “Stel je niet aan.” “Wat is er nou weer met jou?” “Je hebt toch niks om verdrietig over te zijn?” Zulke gedachten maken die specifieke dagen alleen maar zwaarder. Je moet niet alleen omgaan met het gevoel zélf, maar ook nog met een innerlijke stem die zegt dat je je gevoel niet mag hebben. Weet dat het geen zwakte is, maar een signaal van binnenuit dat er iets gehoord wil worden.

Wat er gebeurt als je mild wordt?

Wat als je op zo’n niet zo oké-dag eens níet vecht tegen wat je voelt? Maar het even aanvaard voor wat het is en simpelweg zegt: “Lieve ik, ik weet ook niet waarom dit er is, maar het mag er zijn.”

Alleen al door jezelf die ruimte te geven, kan iets veranderen. Het lucht misschien wat op. Je innerlijke criticus wordt stiller en daardoor worden zulke dagen wat dragelijker.

Kleine dingen kunnen daarbij helpen:

• Een dekentje, een kop thee, een rustmoment
• Een wandeling zonder doel
• Iets van je afschrijven, zonder oordeel
• Zachte muziek of een lied dat iets in je raakt of een podcast die je kalmeert
• Een hand op je hart leggen en tegen jezelf fluisteren: “Ik ben er.”

Mild zijn tijdens ‘helemaal niet zo oké dagen’ betekent niet altijd dat je iets oplost. Maar het betekent een liefdevolle daad naar jezelf toe. Gun jezelf dat!

Reflectievragen om bij stil te staan

Misschien wil je nog iets langer stilstaan bij dit thema. Deze vragen kunnen je helpen:

• Wat doe jij meestal als je je niet oké voelt? Vlucht je ervan weg, probeer je het te verklaren, of kun je het er laten zijn?
• Welke overtuiging speelt er misschien mee die je laat denken dat je je niet zó mag voelen?
• Hoe zou het zijn om jezelf op zo'n dag te behandelen als een goede vriendin?
• Wat heb je op zo'n moment eigenlijk nodig?
• En: wie in jouw omgeving zou ook iets kunnen hebben aan deze gedachte?

Tot slot

Ook al begrijpen we niet altijd waarom we een niet zo oké dag hebben, denk dan aan de woorden van Biggetje: “Het is oké om je niet oké te voelen.” Soms is dat al genoeg.

Mocht je vragen hebben over dit artikel, of iets willen delen, voel je vrij om hieronder een reactie te plaatsen of een bericht via info@inlijnmetjezelf.nl.